Mục Lục
Hiện nay, đầu tư chứng khoán đang thu hút sự quan tâm của rất nhiều người. Tuy nhiên, để tham gia vào lĩnh vực này thì bạn cần phải nắm được những kiến thức cơ bản cũng như các thuật ngữ liên quan. Một trong những thuật ngữ khi đầu tư chứng khoán mà bạn không thể bỏ qua đó chính là chỉ số P/E. Bài viết sau đây, Finnews24.com sẽ giúp các bạn tìm hiểu về khái niệm chỉ số P/E là gì và tất tần tật những điều cần biết về thuật ngữ này.
Ý nghĩa của chỉ số P/E là gì?
Khái niệm P/E : (viết tắt của cụm từ Price to Earning to ratio) là chỉ số đánh giá mối quan hệ thị trường giữa giá trị cổ phiếu (Price) và lợi nhuận thu được trên mỗi cổ phiếu (EPS). Nói theo cách đơn giản, PE được dùng để tính thời điểm hòa vốn để dự đoán giá mua vào có khả năng sinh lời hay không?
Ví dụ minh họa:
Một cổ phiếu của Alibaba được rao bán và các nhà đầu tư sẵn sàng bỏ 35,16$ mua vào nhằm đổi lấy mức thu nhập 1$ mỗi tháng. Vậy nếu một nhà đầu tư sở hữu 1 cổ phiếu thì họ sẽ mất 35 tháng mới có thể thu được vốn ban đầu đã bỏ ra và chỉ thực sự sinh lời ở tháng thứ 36 tương đương 3 năm.
Điều này cho thấy rằng nếu P/E càng thấp thì khả năng hồi vốn của nhà đầu tư càng cao và ngược lại nếu chỉ số này cao thời gian hoà vốn của nhà đầu tư sẽ lâu hơn do lợi nhuận ròng thu được trên mỗi cổ phiếu thấp. Tôi sẽ giải thích cụ thể ở phần sau lý do tại sao EPS thấp lại tác động xấu đến PE.
Công thức tính P/E
Để tính chỉ số P/E của một cổ phiếu hãy áp dụng công thức như sau:
Thị giá (Price): Mức giá của cổ phiếu ở thời điểm hiện tại.
Earn per Share (EPS): Thu nhập dòng của mỗi cổ phiếu.
Các loại P/E thường gặp
PE được chia thành 2 loại được sử dụng phổ biến là: Foward P/E và Trailling P/E hay còn được gọi là PE Dự Phóng và PE Tra Cứu.
Foward P/E( P/E dự phóng)
Chỉ số P/E dự phóng: Dùng trong các báo cáo thu nhập của doanh nghiệp.
Mục đích: Dự đoán thu nhập trong 4 quý tiếp theo.
Foward P/E = Giá thị trường cổ phiếu/ EPS kỳ vọng
Trailing P/E (P/E tra cứu)
Chỉ số P/E tra cứu: Thường được công bố trên các trang báo.
Trailing P/E là P/E được tính bằng cách chia giá cổ phiếu hiện tại (P) cho tổng thu nhập EPS trong 12 tháng qua.
Loại chỉ số P/E nào được sử dụng phổ biến hơn
Trailing P/E là số liệu được căn cứ nhằm dự đoán triển vọng cổ phiếu bởi vì đó là số liệu khá khách quan. Các nhà đầu tư thường thích xem P/E Trailing vì họ không tin tưởng vào ước tính EPS trong tương lai của cách tính Foward P/E. Vậy P/E Trailling thường được ưu tiên sử dụng trong việc dự đoán thị trường.
Yếu tố ảnh hưởng đến số liệu P/E
Các yếu tố nào sẽ ảnh hưởng đến sự tăng/ giảm của chỉ số P/E.
Thu nhập và giá
Mức thu nhập và giá của cổ phiếu, chứng khoán là những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến chỉ số P/E. Nếu giá cao nhưng thu nhập thấp thì sẽ làm PE tăng.
Ngược lại, thu nhập cao nhưng giá thấp thì chỉ số PE sẽ giảm xuống. Vì vậy, hãy nắm bắt những thông tin về giá và thu nhập để có những đánh giá về P/E tốt nhất.
Điều kiện kinh tế
Điều kiện kinh tế cũng là một trong những yếu tố tác động mạnh mẽ đến P/E. Bởi nó ảnh hưởng cả về thu nhập của doanh nghiệp lẫn thị trường tài chính.
Nếu kinh tế có sự tăng trưởng đồng thời lạm phát chiếm tỷ lệ thấp, khi đó P/E sẽ tăng. Nhờ vậy mà thu nhập và cổ tức cổ phiếu sẽ tăng lên đáng kể.
Ngược lại, lạm phát cao kết hợp cùng với sự phát triển chậm của kinh tế sẽ khiến P/E giảm.
Chính sách cổ tức
Đối với việc chi trả cổ tức sẽ không làm ảnh hưởng đến thu nhập. Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn bỏ ra số tiền cao hơn để mua cổ phiếu.
Thông qua chính sách này các nhà đầu tư có thể nhận cổ tức thường xuyên, đặc biệt là với mức lại suất thấp. Những doanh nghiệp có chính sách cổ tức tốt sẽ đồng nghĩa với số P/E sẽ tăng cao.
Tiềm năng phát triển của doanh nghiệp
Nhiều người sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn để mua cổ phiếu. Bởi họ sẽ có được lợi nhuận từ khoản đầu tư nếu nhận thấy tiềm năng phát triển của doanh nghiệp như: mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm/ dịch vụ mới,… Chính những điều này là một phần yếu tố tác động đến chỉ số P/E.
Nợ của doanh nghiệp
Nếu một doanh nghiệp có nhiều khoản nợ khác nhau sẽ khiến tỷ lệ P/E giảm xuống đáng kể. Đây cũng là một trong những lý do khiến các nhà đầu tư lo ngại. Nếu chi phí khoản nợ cao sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến thu nhập trong tương lai của doanh nghiệp. Từ đó dẫn đến giá cổ phiếu sẽ giảm.
P/E được sử dụng với mục đích đánh giá cổ phiếu tốt như thế nào
Các số liệu PE chỉ phản ánh giá trị cổ phiếu một cách sơ bộ. Chỉ số này không được khuyến khích cho các nhà đầu tư đang muốn giao dịch tuy nhiên đây là một phương pháp có tính chính xác cao khi sử dụng nhằm đánh giá xu hướng của cổ phiếu.
Việc dựa vào chỉ số P/E sẽ gần giống như cách một nhà kinh doanh lên kế hoạch và dự đoán xu hướng doanh thu của doanh nghiệp trong tương lai.
Chỉ số P/E cao hoặc thấp phản ánh điều gì?
P/E cao là biểu hiện việc hoạt động kinh doanh không hiệu quả của doanh nghiệp, điều này khiến chỉ số EPS thấp (thậm chí gần bằng 0) sẽ khiến chỉ số P/E ở mức lớn.
P/E thấp thể hiện cho các nhà đầu tư thấy rằng EPS ( thu nhập ròng trên mỗi cổ phiếu) đang ở mức cao. Điều này sẽ giúp họ đưa ra quyết định có mua cổ phiếu đó hay không?
Một số trường hợp đặc biệt chú ý khi xem xét chỉ số P/E
Có một số trường hợp bạn nên lưu ý vì nó sẽ khiến chỉ số P/E của doanh nghiệp thấp một cách bất thường như bán tài sản, thanh lý tài sản,…. Khoản lợi nhuận này đem lại chỉ tại 1 thời điểm nhất định và điều đó sẽ không lặp lại trong tương lai. Việc công ty thanh lý hoặc bán tài sản trở thành nguyên nhân khiến chỉ số EPS tăng cao đột xuất khiến PE thấp và đó chính là một nhược điểm mà P/E chỉ nên có giá trị tham khảo.
Trong một số trường hợp, khi mà các cổ đông đang nắm giữ cảm thấy tình hình kinh doanh của doanh nghiệp không hiệu quả nên họ đã quyết định bán số cổ phần đang nắm giữ của mình ra thị trường để chốt lời điều này cũng sẽ khí P/E doanh nghiệp giảm thấp.
Chính vì vậy việc căn cứ vào P/E để xác định giá trị cổ phiếu chỉ chính xác tại một vài thời điểm nhất định, nếu muốn xác định liệu cổ phiếu công ty đó có thực sự hiệu quả hay không các bạn cần phải theo dõi báo cáo tài chính và xem thử số liệu kinh doanh của công ty, chỉ số EPS có duy trì với tầng suất lên xuống có quá bất thường hay không.
Kết luận
Trên đây là giải đáp của chúng tôi về chỉ số P/E là gì và những thông tin liên quan. Hy vọng qua bài viết sẽ giúp các nhà đầu tư có thêm nhiều kiến thức để áp dụng cũng như tâm lý đủ tốt đưa ra lựa chọn đầu tư hợp lý nhất.
Để cập nhật thêm nhiều kiến thức và thuật ngữ đầu tư các bạn có thể tham khảo tại https://finnews24.com/.