Mục Lục
Finnews24.com – Ngày càng có nhiều người hơn lựa chọn chứng khoán để đầu tư sinh lợi nhưng với một thị trường tràn ngập các mã cổ phiếu lớn nhỏ, liệu các nhà đầu tư nên bắt đầu từ đâu để xác định chính xác cổ phiếu sẽ mang lại lợi nhuận cho mình? Một chỉ số khá quan trọng đối với các nhà đầu tư chứng khoán đó chính là EPS, tính được chỉ số này sẽ giúp bạn đánh giá tổng quan tình hình của một mã cổ phiếu.
Vì vậy, Finnews24.com xin mời tất cả các nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu cùng tìm hiểu chỉ số EPS là gì?- Hãy xem bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về chỉ số này nhé.
Chỉ số EPS là gì?
Chỉ số EPS ( tên tiếng Anh: Earnings Per Share) là tỷ lệ lợi nhuận ròng chia cho số lượng cổ phiếu. Đó là con số thu nhập trên mỗi cổ phiếu.
EPS chỉ ra rằng cổ phiếu của một công ty có thể tạo ra bao nhiêu lợi nhuận và có thể được sử dụng với mục đích ước tính giá trị ban đầu của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, EPS không phải là chỉ số quyết định tất cả trong việc thẩm định giá trị cổ phần, các nhà đầu tư cần phải nắm được tốc độ tăng trưởng EPS mỗi năm so với các công ty khác trong cùng một lĩnh vực.
Công thức tính chỉ số EPS
Để tính được chỉ số EPS ta có thể áp dụng công thức như sau:
Sử dụng phép tính với công thức “Lợi nhuận ròng / Tổng cổ phiếu” = Lợi nhuận mà 1 cổ phiếu sẽ nhận được (EPS)
Vì trên mỗi thị trường, có rất nhiều cổ phiếu cho chúng ta lựa chọn, một số cổ phiếu có thể mang đến số lợi nhuận lớn nhưng nó lại nhận được sự quan tâm lớn từ nhiều người.
Xem xét ví dụ sau đây: Cổ phiếu A có lãi 1 triệu mỗi năm, có tổng cộng 200.000 cổ phiếu và Cổ phiếu B có lãi 100.000, có tổng 10.000 cổ phiếu. Áp dụng công thức chúng ta thấy rằng ngay cả khi A tạo ra nhiều lợi nhuận hơn nhưng cổ đông sẽ được ít tiền hơn trên mỗi cổ phiếu so với B.
Hãy thử hình dung nó như một chiếc bánh lớn. nhưng phải chia cho hàng trăm người với bánh nhỏ điều đó làm giảm một vài người. Có lẽ chiếc bánh nhỏ sau khi được chia, phần nhận được sẽ lớn hơn khi chia chiếc bánh lớn.
Ý nghĩa của EPS khi đầu tư chứng khoán
Chỉ số EPS được ứng dụng để nhận định tính hiệu quả của một dự án đầu tư vào một công ty.
Số liệu này có khả năng cho biết hiệu quả làm ăn của một doanh nghiệp, điều này giúp giới đầu tư có khả năng dễ dàng quyết định nên đầu tư vào mã cổ phiếu nào. Earning Per Share còn là dụng cụ để đối chiếu hữu hiệu việc giao thương của cộng đồng doanh nghiệp trong cùng một phạm trù.
Ngoài việc sử dụng EPS để xác đinh khả năng sinh lời trên mỗi cổ phiếu, chỉ số này còn được dùng để tính các chỉ số kinh tế khác mà quen thuộc nhất là dùng để tính toán chỉ số Roe hay P/E (Price to Earning).
Mối quan hệ giữa chỉ số P/E và EPS
- P: Giá của thị trường (Market Price)
- EPS: Khoản lợi nhuận sau thuế của mỗi một cổ phiếu
- P/E: Tỉ lệ phản ánh hệ số giá trên thu nhập.
Phân loại các chỉ số EPS
Chỉ số EPS có 2 loại được sử dụng phổ biến khi đầu tư, đó là:
- EPS cơ bản (Basic EPS)
- EPS pha loãng (Diluted EPS)
Chỉ số EPS cơ bản (Basic EPS)
Chỉ số Basic EPS chính là lãi căn bản trên một cổ phiếu . Eps cơ bản thường thường gặp hơn so với chỉ số Eps pha loãng và nó được tính theo công thức như sau :
EPS – ( lợi nhuận ròng – cổ tức cổ phiếu ưu đãi ) / lượng cổ phiếu trung bình đang lưu hành.
Chỉ số EPS pha loãng (Diluted EPS)
Diluted EPS (EPS pha loãng) hay được dùng trong các trường hợp doanh nghiệp ra mắt thêm trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu khuyến mãi, cổ phiếu ra mắt thêm. Nguyên nhân vì những cổ phiếu này sẽ được sửa đổi thành cổ phiếu thường ở trong thời gian tới. Khi đó, chỉ số EPS của công ty sẽ tăng chuyển đổi, thế nên sự tăng thêm lượng cổ phiếu thường không có thêm nguồn tiền chảy vào . Chính điều đó dẫn đến mức lợi tức của mỗi cổ phiếu bị bớt đi.
Công thức tính Diluted EPS như sau :
Diluted EPS =( thu nhập ròng – cổ tức cổ phiếu ưu đãi ) / ( lượng cổ phiếu đang lưu hành + lượng cổ phiếu sẽ được chuyển đổi ).
Nếu các nhà đầu từ chỉ quan tâm đến chỉ số EPS cơ bản mà cho qua việc dự báo EPS trong thời gian tới thì điều đó nhiều khả năng mang tới những sai lầm trầm trọng. Vì vậy , báo cáo kết quả thực hiện buôn bán của doanh nghiệp luôn cần đến 2 chỉ số là Basic EPS và Diluted EPS.
Xác định chỉ số EPS tốt bằng cách nào
Chỉ số EPS tốt phụ thuộc phần lớn vào bản thân công ty và kỳ vọng của thị trường về mức độ hoạt động của công ty đó. Theo nguyên tắc chung, EPS của công ty càng cao thì khả năng sinh lời càng cao, mặc dù EPS cao hơn không đảm bảo cho hiệu quả hoạt động trong tương lai .
Điều quan trọng cần nhớ là chất lượng và độ tin cậy của tỷ lệ EPS của một công ty có thể bị ảnh hưởng bởi cách công ty báo cáo thu nhập và chi phí. Nếu một công ty thực hiện các điều chỉnh tối thiểu đối với thu nhập hoặc chi phí bằng các biện pháp kế toán, thì điều đó có thể cho thấy tỷ lệ EPS được báo cáo là chính xác.
Mặt khác, nếu một công ty báo cáo các khoản chi tiêu một lần lớn hoặc các điều chỉnh thu nhập có thể làm sai lệch các tính toán tỷ lệ EPS. Ví dụ, nếu một công ty phát hành cổ phiếu mua lại hoặc mua lại một công ty khác có thể dẫn đến việc điều chỉnh các con số có thể tạm thời làm tăng hoặc giảm tỷ lệ EPS. Nhận một khoản nợ lớn cũng có thể dẫn đến thao túng các con số.
Cách đánh giá số liệu EPS
Tỷ lệ EPS tốt cho một công ty so với một công ty là một đánh giá chủ quan và nó có thể thay đổi từ ngành này sang ngành khác. Một cách tốt hơn để sử dụng EPS khi đánh giá các công ty là so sánh các tỷ lệ giữa các công ty tương tự trong cùng một ngành đồng thời xem xét các xu hướng lịch sử. Điều quan trọng cần lưu ý là kỳ vọng của nhà đầu tư và thị trường cũng có thể ảnh hưởng đến các biện pháp sinh lời.
So sánh EPS giữa các công ty trong cùng một ngành hoặc lĩnh vực tương tự có thể cung cấp cho bạn một khuôn khổ để xác định đâu là EPS tốt. Ví dụ: Nếu bạn có hai công ty cạnh tranh với các mô hình kinh doanh tương tự, bạn có thể xem tỷ lệ EPS của mỗi công ty có xu hướng như thế nào theo thời gian. Nếu một công ty thường xuyên vượt trội hơn công ty kia về khả năng sinh lời, bạn có thể sử dụng EPS của công ty đó làm tiêu chuẩn cho EPS tốt là gì.
Tăng trưởng EPS (EPS Growth) là gì?
EPS Growth là tỷ lệ thu nhập trên mỗi cổ phiếu tăng trưởng mỗi năm (mỗi quý) liên tiếp. Sự tăng trưởng có thể được nhìn thấy từ lợi nhuận bình quân ngày càng đi lên. Nhưng Finnews24.com khuyên bạn nên tìm kiếm thông tin mỗi năm bao gồm công ty đó có tăng vốn mở rộng thêm doanh nghiệp hay không, bởi vì trong khoảng thời gian đó, EPS có thể giảm khi mà số lượng cổ phiếu phải chia lợi nhuận tăng lên.
Dựa trên chỉ số EPS Growth để xác định một cổ phiếu tốt
Bạn cũng có thể xem xét các xu hướng riêng lẻ để xem EPS được báo cáo của một công ty đã thay đổi như thế nào theo thời gian. Một công ty có thành tích ổn định về việc báo cáo tỷ lệ EPS tăng lên hàng quý so với quý trước hoặc hàng năm ( EPS Growth) có thể báo hiệu rằng công ty đó có lãi và giá cổ phiếu của công ty đó có khả năng tiếp tục tăng. Mặt khác, khi hệ số EPS tăng hoặc giảm mạnh, điều đó có thể cho thấy lợi nhuận của một công ty kém ổn định hoặc bền vững hơn.
Một điều khác cần xem xét khi sử dụng EPS để so sánh các công ty là chỉ số EPS được báo cáo cần phải khớp với kỳ vọng thị trường. Nếu một công ty đáp ứng hoặc vượt quá kỳ vọng về thu nhập thì có thể an toàn khi cho rằng EPS của công ty đang được báo cáo chính xác. Mặt khác, nếu thu nhập thấp hơn nhiều so với kỳ vọng, điều đó có thể khiến bạn phải xem xét kỹ hơn về EPS và các tỷ lệ khác để đánh giá mức độ chính xác của các con số.
Cuối cùng, hãy xem xét bức tranh kinh tế rộng lớn hơn khi cố gắng xác định đâu là EPS tốt cho bất kỳ công ty nào. Khi một thị trường suy thoái hoặc suy thoái xảy ra, nó có thể gây ra những hậu quả khác nhau cho các lĩnh vực riêng lẻ của thị trường. Ví dụ, trong một môi trường suy thoái, mặt hàng chủ lực của người tiêu dùng có thể tăng trong khi chi tiêu tùy ý của người tiêu dùng giảm xuống. Điều đó có thể có tác động gợn sóng đối với các ngành cụ thể, chẳng hạn như du lịch, lữ hành và khách sạn, tất cả đều có thể ảnh hưởng đến báo cáo EPS.
Kết luận
Việc chọn cổ phiếu không chỉ nhìn vào EPS mà sẽ sắp xếp chúng lại với nhau cho đến khi đạt giá trị tăng trưởng EPS để xem xu hướng tăng trưởng của cổ phiếu đó.
Tuy nhiên, chỉ nhìn vào những giá trị này, sẽ không thể biết liệu mỗi cổ phiếu là rẻ hay đắt? Nó có đáng hay không đáng để đầu tư? Đôi khi chúng ta phải so sánh các giá trị này với giá cổ phiếu để tìm ra tỷ lệ P/E. Nếu bạn mua cổ phiếu này ngay bây giờ, bao lâu thì hoàn vốn? Tìm kiếm cơ hội tăng trưởng trong tương lai cho cổ phiếu. Hoặc đôi khi, nếu nhìn một cách đơn giản, EPS đã thể hiện tất cả khi mỗi năm cổ phiếu đó tiếp tục tăng trưởng nhảy vọt. Mặc dù giá cổ phiếu không tăng quá cao nhưng vẫn rất thú vị khi đầu tư vào.